Ακούω πολλές φορές ποιητές ή πεζογράφους, που έχουν εμφανιστεί όψιμα στη λογοτεχνία, να λένε ότι δίσταζαν να εκτεθούν, δίσταζαν να εκδώσουν ένα βιβλίο με τα ποιήματα ή τα πεζά. τους. Καταλαβαίνω τους ενδοιασμούς τους, το πρόβλημά τους υπήρξε και δικό μου. Αν όμως δεν είσαι διατεθειμένος να εκφράσεις τη δική σου αλήθεια, να βγεις γυμνός στον δρόμο και να υποστείς τις συνέπειες, καλύτερα να μην ασχολείσαι με τη λογοτεχνία, καλύτερα να στρέψεις σε κάποιο πιο ανώδυνο χώρο τα ενδιαφέροντά σου.
Θυμάμαι τον μεγαλύτερο αδερφό μου να μου τονίζει επιτιμητικά: «Δεν υπάρχει και τίποτα για την οικογένειά μας που να μην έχεις γράψει στα βιβλία σου». Είχε δίκαιο. Και ακόμη περισσότερο δίκαιο θα είχε αν ζούσε για να διαβάσει τη συλλογή διηγημάτων μου για τα παιδικά μου χρόνια με τίτλο «Αγνώστου Στρατιώτου», που πρόκειται να εκδοθεί σε ένα ή δύο μήνες από τον Μανδραγόρα. Εκεί κι αν «τα βγάζω όλα στη φόρα» !! Αν δεν μιλήσει όμως ένας ποιητής, ένας πεζογράφος, για τα προβλήματά του, για τα τραύματα και τις πάντα ανοιχτές πληγές του, για τι θα μιλήσει; Για τα επιφανειακά και τα ανώδυνα;
Όταν λοιπόν εκτίθεσαι γράφοντας λογοτεχνικά βιβλία, είναι φυσικό να υπάρξουν αντιδράσεις, θετικές και αρνητικές. Είναι φυσικό άλλοι να σε αγαπούν και να σε εκτιμούν και άλλοι να μην σε χωνεύουν. Η δική σου αλήθεια είναι αδύνατον να αρέσει σε όλους. Η όποια ανταπόκριση μπορεί να εκδηλωθεί με διάφορους τρόπους. Σε έναν από αυτούς τους τρόπους θα αναφερθώ σήμερα, σε μία μεγάλη και ευχάριστη για μένα έκπληξη.
Μια μέρα λοιπόν, προς το τέλος του 1995, στο γραφείο του Τηλέμαχου Αλαβέρα κι ενώ μιλούσαμε για διάφορα άλλα, σαν να θυμήθηκε κάτι ο Τηλέμαχος μου είπε, επιτιμητικά κι εκείνος: «Και να προσέχεις αυτό που γίνεται στη Μακεδονία !». «Τι να προσέχω», απόρησα, «δεν έχω ιδέα». «Δεν έχεις ιδέα ότι κάθε μέρα σχεδόν δημοσιεύεται ένα ποίημά σου στη στη στήλη Ποίηση της δεύτερης σελίδας της Μακεδονίας;» «Πρώτη φορά το ακούω από σένα, συνήθως δεν διαβάζω τη Μακεδονία».
«Ψάξ' το λοιπόν και θα δεις !».
Έψαξα λοιπόν παλιότερα φύλλα της Μακεδονίας και άρχισα να αγοράζω τα νέα. Πράγματι ένας άγνωστος μου δημοσιογράφος ή λογοτεχνικός συνεργάτης, κάποιος από την εφημερίδα τέλος πάντων, αναρτούσε ποιήματά μου κατά συρροήν, μερικές φορές το ίδιο ποίημα περισσότερες από μια φορές. Να τρία ποιήματά μου από τις δημοσιεύσεις της εποχής εκείνης.
Άλφα στερητικό
Μερικές φορές χαμογελούν ανεξήγητα
δεν ενδίδουν όμως ποτέ
ασυγκίνητοι μένουν στα δάκρυά μας
απρόσιτοι
όπως ο μυστικός κρουνός
που τη νύχτα σκορπίζει στον κόσμο
οι νεκροί
για πάντα άτρωτοι από τη μοναξιά
ή την αγάπη
(Μακεδονία, 22.9.1995)
Μοναξιά
Έρημος είναι μια θάλασσα χωρίς νερό
θάλασσα είναι μια έρημος χωρίς άμμο
μια έρημος και μια θάλασσα
συνθέτουν τον ουρανό
ένα θε και ένα ου
όπου καταποντίζεται πλησίστια η ψυχή μου
(Μακεδονία, 28.1.1996)
Τα δέντρα
Εξόριστα παιδιά τ' ουρανού
για την απόλυτη αθωότητά τους
χωρίς πίκρα κατάντικρυ στο γαλάζιο
ανοίγουν μεγάλα πράσινα μάτια
κι άλλες φορές κίτρινα ή κόκκινα
χορδές της μουσικής και της μοναξιάς τους
τα δέντρα υμνούν το φως
ανάβοντας σιωπηλά το κάθε τους φύλλο
ψιθυρίζοντας ένα παιδικό τραγούδι
αγγίζοντας τη φουντωτή ουρά του ανέμου
φιλοξενώντας πουλιά κι αστέρια
έτσι μιλώντας για το απρόσιτο
τα δέντρα
ένα ουράνιο τόξο που φύτρωσε στη γη
φωτίζουν γαλήνια την αιωνιότητα
για τον άνθρωπο
(Μακεδονία, 3.3.1996)
Αλλά γιατί ο επιτιμητικός τόνος του φίλου μου; Γιατί θα έπρεπε να προσέχω για την τιμή αυτή στην ποίησή μου; Ο Τηλέμαχος άφησε τον λόγο να αιωρείται, με άφησε να υποθέτω. Υπέθεσα λοιπόν ότι η κατά συρροή δημοσίευση των ποιημάτων μου παραβίαζε τον κανόνα της ισορροπίας και ίσως της σεμνότητας στη λογοτεχνική παρουσία. Και ποιος ήμουν εγώ για να δικαιούμαι σε μια εφημερίδα πολύ μεγαλύτερη παρουσία από τα κορυφαία ονόματα της ελληνικής ποίησης; Κάτι τέτοιο υπέθεσα, χωρίς βέβαια να είμαι σίγουρος ότι αυτό εννοούσε ο Τηλέμαχος.
Χειρότερα δεν σκέφτηκα, αν και σίγουρα χειρότερα υπάρχουν στην ελληνική λογοτεχνία και στους μηχανισμούς προβολής και προώθησης των ποιητών και κυρίως των πεζογράφων. Από καιρό όμως είχα αποφασίσει ότι δεν οφελεί να με πληγώνουν υπερβολικά παρόμοιες αντιδράσεις. Ήξερα ότι είναι κι αυτό τίμημα της λογοτεχνικής παρουσίας, ήξερα ότι σε πολλούς δεν αρέσει να βγαίνεις γυμνός στον δρόμο. Υπάρχει το πράσινο, υπάρχει όμως και το μαύρο. Και είναι σκληρή η αλήθεια !
